Description

Tematem monografii jest badanie i opis sposobu organizacji informacji na poziomie ponadzdaniowym w dyskursie. Analizie poddano obie części dyskursu: tematyczną i rematyczną, a także relacje między jednostkami globalnych struktur informacyjnych określonymi jako segmenty tematyczne. Praca składa się z pięciu rozdziałów, z których pierwszy poświęcony jest podstawowym dla tematyki badań pojęciom tekstu, dyskursu i reprezentacji dyskursywnej. W rozdziale tym omówiono problem spójności tekstu, polisemię terminu dyskurs oraz pojęcie reprezentacji dyskursywnej. Reprezentacja dyskursu została zdefiniowana jako rodzaj reprezentacji poznawczej składającej się z sześciu dziedzin: informacyjnej, funkcjonalnej, ontologicznej, wypowiedzeniowej, aksjologicznej i dziedziny konwencji gatunkowych. W rozdziale drugim po omówieniu ewolucji pojęcia tematu w językoznawstwie współczesnym przedstawiono model hierarchicznej struktury tematyczno-rematycznej oraz relacje między modelami elementarnymi a pojęciem prototypu. W kolejnych trzech rozdziałach skupiono się na analizie różnych aspektów globalnej organizacji informacji w dyskursie. Rozdział czwarty poświęcony został analizie ponadzdaniowych struktur rematycznych reprezentowanych przez zbiory rematyczne. Analiza korpusu pozwoliła wyróżnić: - struktury zbudowane tylko z rematów własnych, zależnych bezpośrednio od danego tematu cząstkowego; - struktury cechujące się obecnością rematów własnych i wspólnych; - struktury, w których oprócz rematów własnych pojawiają się też rematy zapożyczone, pochodzące ze zbiorów rematycznych zależnych od różnych tematów cząstkowych; - struktury rematyczne o najwyższym stopniu złożoności, łączące trzy kategorie rematów: własne, wspólne i zapożyczone. Rozdział ostatni dotyczy relacji między segmentami tematycznymi, czyli jednostkami globalnej struktury informacyjnej dyskursu składającymi się z danego tematu cząstkowego i zbioru rematów podporządkowanych temu tematowi. Zaprezentowano w nim typologię nawiązań tematyczno-rematycznych i czysto rematycznych na poziomie ponadzdaniowym, dzięki którym możliwy jest przepływ informacji między różnymi segmentami tematycznymi w dyskursie.